 |  |
Galaksi, gözlemlenebilir evrendeki trilyonlarca galaksiden biriydi. Galaksinin merkezindeki muazzam büyüklükteki kara deliğin yörüngesinde bulunan yaklaşık 400 milyar yıldız[1] ve 3.2 milyon yaşanabilir yıldız sistemi[1] olduğu tahmin ediliyordu.[6] Galaktik kollar bu kara deliğin etrafında 100.000 ışık yılı uzunluğunda konuşlanmışlardı.[2] Galaksi sayısız duyarlı türe ve gezegene ev sahipliği yapıyordu.
Galaksi, galaktik tarih boyunca ticaret, siyaset ve savaş ortamı olarak hizmet vermişti. Tarihsel hafızada galaksi; Galaktik Cumhuriyet, Galaktik İmparatorluk, Yeni Cumhuriyet ve benzeri devirleri gördü ve Jedi ile Sith'in Güç kullanan düzenlerine ev sahipliği yaptı.[9]
Astrografi[değiştir | kaynağı değiştir]
- "Çok fazla var! Hepsinin bir gezegen sistemi var mı?
Çoğunun var." - ―Anakin Skywalker ve Qui-Gon Jinn
Galaksi bir tanesi Rishi Labirenti olarak bilinen en az iki komşu galaksiye sahipti.[4][10] Ayrıca birçok bölgeye ve bu bölgeler de sektörlere ve onlar da yıldız sistemlerine bölünmüştü. Galaktik İmparatorluk'un hükmü sırasında bir Büyük Moff tarafından yönetilen birçok sektörden oluşan üst sektörler yaratılmıştı.[7] Dikkate değer sektörler/özerk bölgeler arasında Arkanis sektörü, Bothan Uzayı, Merkeziyet, Kurumsal Sektör, Gordian Alanı, Büyük Javin, Hapes Konsorsiyumu, Hutt Uzayı, Mandalor Uzayı, Moddell sektörü, Senex-Juvex, Tion Kümesi[5] ve Batı Sınırları vardı.[8]
Izgara koordinatlarında bir galaktik noktanın konumunu vermek için Standart Galaktik Izgara kullanılıyordu.[11] Galaktik diskin alanları galaktik kuzey, güney, doğu ve batı olarak da anılıyordu.[12] Dikkate değer ilgi noktaları arasında Merkez'in 50 harikası, Orta Halka'nın 30 harikası ve Dış Halka'nın 25 harikası vardı.[3]
Derin Merkez[değiştir | kaynağı değiştir]
Derin Merkez, uzayın en iç ve en parlak ışıklı bölgesiydi. Yoğun ölçüde yıldız, nebula ve diğer anormalliklerle doluydu. Bu yüzden keşfedilmesi zor olduğu için sadece birkaç kaşif buna teşebbüs edebilmişti.[13] Antik devasa süper kara delik, galaksiyi burada şekillendirmişti.[6]
Merkez Dünyalar[değiştir | kaynağı değiştir]
- "Klon Savaşları düşünülmezi yaptı—Merkez Dünyaları'ı riske soktu. Cumhuriyet'in izole kalbi güvenlik ve rahatlık hissiyle halinden memnun hale gelmişti. Savaşın sonunda Ayrılıkçı saldırısının yavaşça artan korkusu galaksiyi yeniden şekillendirdi."
- ―Janyor
Merkez Dünyalar galaksideki en zengin ve en önemli dünyalara ev sahipliği yapıyordu. Yoğun bir nüfusa sahipti ve birçok önemli ticaret yolunun stratejik sonu konumunda olup gezegenleri ise moda, eğitim, maliye ve teknoloji merkezleriydi.[1] Ayrıca muhtemelen insan türünün başladığı yerdi.[1][14] Önemli gezegenleri arasında Coruscant, Kuat, Corellia ve Hosnian Prime vardı.[13]
Merkez Dünyalar'a yapılan bir saldırı, Cumhuriyet Devri sırasında hayal edilemiyordu çünkü Bith sanatçı Janyor'a göre "güvenlik ve rahatlık hissi", Galaktik Cumhuriyet'in kalbinde halinden memnun olma atmosferi yaratmıştı. Klon Savaşları'nın sonuna doğru Merkez Dünyalar vatandaşları, Bağımsız Sistemler Konfederasyonu tarafından gelecek direkt bir saldırıdan korkar duruma gelmişti.[15]
Koloniler[değiştir | kaynağı değiştir]
Koloniler, Merkez tarafından kolonileştirilen gezegenlerden oluşuyordu. Gezegenlerinin çoğu ticaret yollarının yanında bulunuyordu ve aşırı zengindi. Dikkate değer gezegenler Abednedo,[13] Cato Neimoidia ve Carida[5] idi.
İç Halka Bölgeleri[değiştir | kaynağı değiştir]
İlk yerleşildiğinde İç Halka Bölgeleri, sadece "Halka" olarak bilinerek yüzyıllar boyunca galaktik toplum için sınır olarak hizmet vermişti ancak kolonileşme ilerledikçe İç Halka gezegenleri de refaha erdi. Önemli gezegenler arasında Bestine, Onderon, Thyferra ve Taanab vardı.[5]
Yayılım Bölgesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Yayılım Bölgesi, halka komşuları tarafından sponsorlanan birçok yeni koloniye sahipti. Önemli gezegenler arasında Umbara, Mimban[5][13] ve Kafrene Halkası olarak bilinen bir maden istasyonu vardı.[16]
Orta Halka Bölgeleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Orta Halka Bölgeleri başarılı hükûmetler ve yeşeren ekonomilere sahip galaktik gezegenleriyle sakin bir bölgeydi. Merkez'e olan uzaklık bu gezegenlere galaktik merkezde olan eşlerine nazaran daha az ün sağlıyordu.[13] Orta Halka gayriresmi bir şekilde Galaktik Cumhuriyet ve Galaktik İmparatorluk'un yasal uzantısı olarak görülüyordu.[1][6] Dış Halka'dan artakalan korsanlık bölgeyi tehdit ediyordu.[13] Dış Halka'ya doğru gidenler burayı son toplum olarak görüyorken merkeze doğru gidenler ise bir hayat çeşmesi olarak görüyordu.[17] Önemli gezegenler arasında Naboo, Malastare, Bothawui, Kashyyyk, Ruusan, Ringo Vinda ve Ord Mantell vardı.[5]
Dış Halka Bölgeleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Bilinen galaksinin en büyük[13] bölgesi olan Dış Halka Bölgeleri; kanunsuz, garip ve vahşi bir yer olarak kabul ediliyordu. Hutt Uzayı'nın Hutt aileleri, Kara Güneş, Pyke Çetesi ve Zygerrialı köle tacirleri gibi suç organizasyonları bölgede sıkça iş yapıyordu.[1] Önemli gezegenler arasında Arkanis, Mon Kala, Kessel, Ryloth, Eriadu, Sullust, Geonosis, Mustafar, Crait, Nal Hutta, Cantonica, Hoth, Lothal, Dagobah, Endor, Nar Shaddaa, Florrum, Yavin 4, Saleucami, Scarif, Felucia, Dathomir ve Tatooine vardı.[5]
Bilinmeyen Bölgeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Bilinmeyen Bölgeler galaksinin haritalanan kısmının batısında kalan ancak büyük oranda keşfedilmemiş bir bölgeydi.[13] Hiperuzay anamolileri, yıldız fırtınaları, haydut manyetosferler, kara delikler, yer çekimi kuyuları ve hiperuzay yolculuğuna engel olan diğer zorluklar bu bölgeyi galaktik tarih boyunca keşfedilmemiş olarak bırakmıştı.[18] Chiss[19] ve Grysk'in[20] Bilinmeyen Bölgeler'den gelmesi gibi birçok gizemli tür buradan çıkmıştı. Önemli gezegenler arasında Csilla,[5] Ilum,[21] Rakata Prime,[22] Exegol[23] ve Ahch-To vardı.[24]
Vahşi Uzay[değiştir | kaynağı değiştir]
- "O sistemler Dış Halka'nın dışında, Vahşi Uzay'da. Hiçbir haritada yok."
- ―Kanan Jarrus
Galaksideki diğer bölgelerin aksine Vahşi Uzay, galaktik diskin tüm çevresi ve Bilinmeyen Bölgeler'in sınırları boyunca devam ediyordu.[5] Duyarlı türler tarafından yerleşilmiş olmasına rağmen tamamen haritalanmamış, keşfedilmemiş ve topluma katılmamıştı.[7][8] Kaşifler ve kartograflar riski göze alarak burada hazineler arıyordu.[13]
Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]
Erken tarih[değiştir | kaynağı değiştir]
- "Sith kendi kibirlerinin kurbanı olarak birbirini öldürdü. Ancak yıkım küllerinden hayatta kalan sadece bendim."
- ―Darth Bane'in hayaleti
Galaksinin tarihi bilinmeyen binyıllar boyunca açığa çıkarılmıştı. Tüm bölgelerinde toplumların gelişmesi sadece fiziksel coğrafya tarafından değil, yerleşimcilerin yaşadıkları gezegenlerde izlerini bırakmak istemesiyle ayrıca şehirsel coğrafya ve mimari tarafından da etkilenmişti.[1]
Sistemler arasında hayale sığmaz uzaklıklar olması yüzünden uzay araçlarında gerçekuzaydan farklı bir boyut olan ve yolculuk süresini büyük oranda azaltan hiperuzaya girmeyi sağlayan hipersürücü olarak bilinen bir itici sistemi kullanılıyordu.[9]
Yavin Savaşı'ndan yaklaşık olarak beş binyıl önce bir veya daha fazla ata tür hipersürücüyü keşfetti ve galaksi, keşif ile yolculuğa açıldı.[7] Hera Syndulla gibi bazıları uzaycı purrgil türünün, duyarlı varlıkların hipersürücü geliştirmesine ve yıldızlara seyahat etmesine ilham verdiğini düşünüyordu.[25]
Güç[26] yeteneğini kullanma becerileri ile bir araya gelen soylu bir organizasyon olan Jedi Düzeni, Yavin Savaşı'ndan yirmi beş bin yıl önce kurulmuştu.[7] Jedi Ustası Obi-Wan Kenobi'ye göre Jedi'lar, Eski Cumhuriyet'te barış ve adaletin gardiyanları olarak binlerce nesil boyunca hizmet vermişti.[9] Daha sonradan Jedi'lardan ayrı düşen bir Güç kullanıcısı grubu,[7] Yüzyıllık Karanlık sırasında Sith haline gelmişti.[27] Savaşlarından birinde Malachor gezegeni, Büyük Malachor Afeti sırasında mahvolmuş ve savaş alanı Sith ile Jedi'ların mumyalaşmış cesetleri ile olduğu gibi kalmıştı.[28]
Sith'ler köleler kullanarak galaktik çaplı imparatorluklar kurdu.[18][29] Galaktik hükümleri sırasında Sith, Coruscant'da bir mabet inşa etti. Sith'ler defedildikten sonra mabedin temelleri üzerine Jedi Tapınağı inşa edildi.[7] YSÖ 3966 itibarıyla galaktik seyyahlar, hiperuzay sekstantı kullanarak hiperuzayda seyahat ediyordu.[17]
Yavin Savaşı'ndan neredeyse binyıl önce Sith'ler, Jedi'lar tarafından bozguna uğratıldı ve saklanmaya zorlanarak[7] öldükleri varsayıldı.[30] Ancak Sith Lordu Darth Bane hayatta kaldı ve İkili Yönetim'i yaratarak Sith mirasını çırağı[31] olan Darth Zannah'a geçirdi.[32] Eski Cumhuriyet çökerken Vizsla Hanesi üyeleri, Jedi Tapınağı'ndan Karakılıç'ı aldı[33] ve Mandalorları tek bayrak altında toplamak için kullandı.[34] Jedi'lar ayrıca Zygerria Köle İmparatorluğu'nu da yenilgiye uğrattı.[35]
Galaktik Cumhuriyet[değiştir | kaynağı değiştir]
- "Cumhuriyet bir zamanlar olduğu gibi değil. Senato kibirli ve boşboğaz delegelerle dolu. Ortak noktaya karşı hiç ilgi yok."
- ―Sheev Palpatine
Klon Savaşları'nın patlak vermesinden binyıl önce birçok yıldız sistemi birleşerek merkezi Coruscant olan Galaktik Cumhuriyet'i oluşturdu. Galaktik Senato'nun evi olan Coruscant daha sonradan galaksinin siyasi başkenti olacak ve Cumhuriyet ise Ayrılıkçı Krizi'nin[4] başlamasına kadar hüküm süren galaktik hükûmet olmaya devam edecekti. Cumhuriyet'in kurulmasıyla Merkez Dünyalar, yeni gezegenlere yerleşip ticaret kolonileri kurarak yeni bir yayılım dalgasına kapıldı. Bu süreçte ayrıca yerel nüfuslarla antlaşmalar imzalandı veya uymadıkları halde direkt olarak işgal edildiler.[7] YSÖ 19'dan binyıl önce tutuklulara nasıl davranılması gerektiğini dikte eden Yavin Kodu, Yavin Kongresi'nde yaratıldı.[36]
Yüksek Cumhuriyet Devri sırasında galaksinin barış içinde olduğu düşünülerek askeri güçlerde azalmaya gidildi. Jedi ve Cumhuriyet Savunma Koalisyonu tarafından korunan Cumhuriyet, hırs ve Büyük İşler devrinde Dış Halka'ya doğru genişlemeye başladı ancak YSÖ 232 dolaylarında Büyük Hiperuzay Felaketi[37] sonrasında kendini Nihil ile çatışma halinde buldu.[38]
Klon Savaşları'na yaklaşan yıllarda Jedi Ustası Sifo-Dyas bir çatışmanın yaşanacağını öngördü ve Jedi Düzeni'ne karşı gelerek Kaminolulara Kamino'da bir klon ordusu yaratma işini verdi.[4] YSÖ 32'de Galaktik Cumhuriyet ve Ticaret Federasyonu arasında dış sistemlere giden ticaret rotası üzerinde vergi konusu yüzünden bir tartışma yaşandı ve Federasyon, Orta Halka gezegeni Naboo'yu ablukaya aldı. Federasyon nihayetinde bir Naboolu, Gungan ve Jedi koalisyonu sayesinde defedildi. Naboolu Senatör Sheev Palpatine kendi ana gezegeninin işgalinden avantaj sağlayarak Finis Valorum yerine Yüce Şansölye seçildi.[30] Ancak aslında Palpatine, galaksi üzerinde Sith hâkimiyetini geri getirmeyi amaçlayan Sith Lordu Darth Sidious idi.[39]
Klon Savaşları[değiştir | kaynağı değiştir]
- "Karanlık tarafın örtüsü düştü. Başladı, Klon Savaşları."
- ―Yoda
YSÖ 22 itibarıyla Galaktik Cumhuriyet'e karşı memnuniyetsizlik gizlice Darth Sidious'ın çırağı Darth Tyranus olan eski Jedi Kont Dooku tarafından yönetilen bir ayrılıkçı hareketin oluşumuna yol açtı. Ayrılıkçı Krizi sırasında birkaç bin yıldız sistemi ve şirket, Cumhuriyet'ten ayrılmak istediklerini bildirdi. Kamino'da klon ordusunun keşfedilmesi ve Geonosis'te bir Ayrılıkçı Droid Ordusu'nun varlığı, Klon Savaşları'nın başlangıcı olan Birinci Geonosis Savaşı'nın temelini hazırladı. Ast Temsilci Jar Jar Binks'in isteğiyle Senato, olağanüstü güçlerini Şansölye Palpatine'e aktardı ve Palpatine ise bunu Büyük Cumhuriyet Ordusu'nu yaratmak için kullandı.[4]
Klon Savaşları gelecek üç yıl boyunca galaksinin çoğunu yıkıp geçti.[13] Cumhuriyet, Jedi ve Ayrılıkçı güçleri kendi aralarında Christophsis,[40] Ryloth,[41] Umbara,[42] Onderon,[43] Coruscant, Utapau ve Kashyyyk olan birçok gezegen ve cephede savaştı. Bağımsız Sistemler Konfederasyonu ise Coruscant Savaşı'nda Dooku, Utapau Savaşı'nda General Grievous ve Mustafar görevi sırasında İdari Ayrılıkçı Konseyi'nin ölmesiyle çöktü. Palpatine bundan istifade Jedi Düzeni'ni yok etti ve Cumhuriyet'i ilk Galaktik İmparatorluk'a dönüştürdü. İmparator Palpatine ardından Anakin Skywalker'ı yeni çırağı Darth Vader olarak kabul etti.[39] 66. Emir'in Jedi Düzeni'nin sonunu getirmesiyle bir zamanlar sayısı binleri bulan Jedi'lar ortadan kayboldu. Ancak bazıları hayatta kaldı ve Jedi alevi galakside yanmaya devam etti fakat bu oldukça küçük bir güçtü.[39] İmparatorluk güçleri tarafından kovalanan Jedi'lar, hükmünü hızlı bir şekilde galakside yayan yeni hükûmete karşı savaşmaktansa saklanmayı seçti. Büyük suç etkisiyle bir çöl gezegeni olan Tatooine,[9] vahşi bir bataklık gezegeni olan Dagobah[44] ve Kazıyıcı Loncası tarafından bir hurda gezegeni olarak kullanılan Bracca[45] gibi önemsiz gezegenler Jedi'ların saklanmayı tercih ettiği yerlerdendi.
İmparatorluk Çağı[değiştir | kaynağı değiştir]
- "Güvenlik ve devam eden istikrarı korumak için Cumhuriyet, ilk Galaktik İmparatorluk olarak düzenlenecek! Daha güvenli ve sağlam bir toplum için!"
- ―Darth Sidious
Faşist Galaktik İmparatorluk devamında yaşanacak yirmi beş yıl boyunca hüküm süren galaktik hükûmet haline geldi. İmparatorluk galaktik toplum, gezegenler arası ekonomiler, HoloNet ve büyüyen İmparatorluk Askeriyesi'nin kontrolünü eline aldı.[15] İmparator Palpatine; İmparatorluk'un askeriyesi, kaynakları ve yerleşimcileri üzerinde inanılmaz bir güce erişti. Yenileşmiş İmparatorluk Senatosu çoğu gücünün İmparatorluk tarafından atanan gezegen ve bölgesel valilere aktarıldığına tanık oldu.[46]
İmparatorluk Keşif Şubesi, Bilinmeyen Bölgeler[7] ve Vahşi Uzay dâhil uzayın haritalanmamış alanlarını araştırmaya koyuldu. Bunun sonucu olarak harita ve kartograflar için arz büyük oranda arttı. Bu, Auric ve Rhyssa Graf gibi kaşiflerin İmparatorluk Yüzbaşısı Visler Korda tarafından tutuklanana kadar harita satarak yaşamasını sağladı.[47] Buna ek olarak İmparatorluk, İmparatorluk Askeriyesi'nde hizmet vermesi için gençleri doktrin ettiği ve eğittiği galaksi çaplı İmparatorluk Akademileri kurdu.[48] Ayrıca gizlice Ölüm Yıldızı adlı gezegen yok edici bir süpersilah yaratmak için hırslı bir program başlattı.[7]
İmparatorluk ayrıca toprak ve kaynaklara el koyup muhaliflerin başını acımasızca ezdi. HoloNet ve diğer medya araçları İmparatorluk için birer propaganda ortamı haline geldi.[48] İmparatorluk bunlara ek olarak yabancı düşmanıydı ve uzaylı türler yerine insanları el üstünde tutuyordu. İmparatorluk düzeninde uzaylılar birer kul, köle ve eğitilmesi, ortadan kaldırılması veya görmezden gelinmesi gereken engeller olarak görülüyordu. İmparatorluk hükûmeti ve askeriyesi insanlar tarafından domine edilirken Wookiee ve Talz gibi türler ise köleleştirildi.[49] Lasat[50] ve Geonosisli gibi diğer uzaylı türler de soykırıma maruz bırakıldı.[51] Bu yerleşmiş yabancı düşmanlığına rağmen Chagrian Baş Vezir Mas Amedda,[7] Pau'an Baş Engizisyoncu[52] ve Chiss Baş Amiral Thrawn[53] gibi bazı uzaylılar İmparatorluk'ta önemli pozisyonlara gelmişti.
YSÖ 10 yılında Han Solo daha sonradan Lando Calrissian'dan alacağı Millennium Falcon ile Kessel Kaçış Yolu'nu on iki parsekten az sürede geçerek yeni bir galaktik rekor kırdı. Solo ile arkadaşları Chewbacca, Qi'ra, Tobias Beckett, Calrissian ve L3-37, Beckett'in Kızıl Şafak çetesine borcunu ödemek için baharat maden gezegeni Kessel'dan koaksiyum çalmıştı. Solo ve arkadaşları daha sonradan Kızıl Şafak lideri Dryden Vos'un ölümünde rol oynamıştı.[54]
İmparatorluk galaksi üzerinde kontrolünü sıklaştırdıkça birçok gezegende direniş hareketleri ortaya çıktı. Bu hareketlerin çoğu yereldi ve sadece bir gezegen veya yıldız sistemini İmparatorluk yönetiminden kurtarmak için uğraş veriyordu.[55] Ancak nihayetinde İmparatorluk'a karşı memnuniyetsizlik ve karşıtlık birçok asi hücresinin oluşmasına olanak sağladı. YSÖ 4 dolaylarında asi hücreleri gizlilik politikalarını geride bırakarak[56] Anka Hücresi gibi daha büyük gruplar haline gelmeye başladı ve Galaktik İç Savaş patlak verdi.[57] İsyan güçlendikçe Thrawn gibi bazı İmparatorluk taktisyenleri, İmparatorluk'un galaktik çaplı bir ayaklanmayla karşı karşıya geldiğini fark etti.[53] YSÖ 2 itibarıyla bu ayrı isyan grupları, Mon Mothma[58] ve Bail Organa[55] altında toplanarak Cumhuriyet'i Yeniden Kurma Birliği'ni oluşturdu. Asi Birliği, YSÖ 0 yılında Ölüm Yıldızı planlarını almak için Scarif'e bir saldırı düzenledi[59] ve bu İsyan için ilk Galaktik İç Savaş zaferi oldu.[9]
İmparatorluk kısa süre sonra Büyük Moff Wilhuff Tarkin'in emriyle Ölüm Yıldızı'nın gücünü göstermek için Alderaan gezegenini yok etti. Asi Birliği buna cevap olarak çalınmış Ölüm Yıldızı planlarını kullanarak Yavin Savaşı sırasında savaş istasyonunu ortadan kaldırdı.[9] Sonrasında yaşanan dört yıl boyunca galaksi, İmparatorluk ve Asi Birliği arasında bir iç savaşa tanıklık etti. Savaş; Orta Halka, Sullust,[6] Hoth ve Bulut Şehri[44] gibi yerlerde yaşandı. İmparator buna cevap olarak Endor üzerinde yeni bir Ölüm Yıldızı'nın inşasını başlattı ve herkesten habersiz bir şekilde Asi Birliği için bir tuzak hazırladı. Ancak Jedi Şövalyesi Luke Skywalker, İmparator'u öldüren[60] ve Güç'e denge getiren babası Darth Vader'ı ıslah etmeyi başardı.[61] İmparator'un ölümü ve ikinci Ölüm Yıldızı'nın yok edilmesi galaksi üzerinde çok büyük bir etki yarattı.[62]
Yeni Cumhuriyet[değiştir | kaynağı değiştir]
- "Hükmedilenin hükmettiği yeni bir Cumhuriyet'in kuruluşunda bize katılın. Özgürlüğünüz ve geleceğinizi elinize alın. Yardım yolda."
- ―Leia Organa
Endor Savaşı'ndan sonra Asi Birliği, Yeni Cumhuriyet halini aldı. Yeni Cumhuriyet, İmparatorluk'un kalıntılarına karşı birçok cephede taarruzlar yaparken Galaktik İç Savaş yeni bir kreşendoya girdi.[62] Birlik ve halefi Yeni Cumhuriyet, İmparator tarafından planlanan ve Naboo ile en az bir düzine başka gezegeni mahvetmeyi amaçlayan Kor Operasyonu'nu ortaya çıkardı.[63][64] Endor olaylarından birkaç ay sonra Yeni Cumhuriyet ve İmparatorluk güçleri; Anoat sektörü,[14] Malastare, Geonosis, Naalol, Sevarcos ve Akiva gibi cephelerde savaştı.[62] Ayrıca galaktik başkent Coruscant'da bir iç savaş yaşandı.[49]
YSS 5 itibarıyla Yeni Cumhuriyet, Galaktik Senato'yu Chandrila'da kurdu ve HoloNet ile Akiva ve Kuat dâhil galaksinin büyük alanlarının kontrolünü eline aldı. Han Solo, Chewbacca, bir grup Wookiee sürgün ve müttefikler, Wookiee ana gezegeni Kashyyyk'i İmparatorluk yönetiminden kurtardı. Ancak iç savaş ve Hutt suç lordu Jabba Desilijic Tiure'nin ölümünün yarattığı kaos arasında korsan lordu Eleodie Maracavanya ve Kırmızı Anahtar Baskıncıları gibi birçok suç hizbinin ortaya çıkmasına yol açtı. Bir seri İmparatorluk yenilgisinin ardından Baş Amiral Rae Sloane, Şansölye Mon Mothma'ya barış konuşmaları teklifi sundu. Ancak Chandrila'da yapılan bir saldırı diplomatik havayı yok etti ve Filo Amirali Gallius Rax'in gücü ele geçirmesine olanak sağladı.[49]
Kendini İmparatorluk Danışmanı ilan eden Rax, Yeni Cumhuriyet ile bir çarpışma için İmparatorluk kalıntılarının çoğunu çöl gezegeni Jakku'ya getirdi. Aslında Rax, İmparator'un öldükten sonraki gizli Beklenmedik Durum Planı'nın son aşamasını, İmparatorluk'tan kalan her şeyi Jakku gezegenini patlatarak yok etmeyi, gerçekleştirmek için buraya gelmişti. Rax yeni bir düzen inşa etmek için Bilinmeyen Bölgeler'de saygıdeğer bir kalıntı yönetmeyi planlıyordu. Birkaç ay sonra Yeni Cumhuriyet ajanları, Rax'ın güçlerini keşfetti ve Senato, Jakku'ya bir filo gönderdi. Savaşın ortasında Sloane, Yeni Cumhuriyet ajanları Norra ve Brentin Lore Wexley ile güçlerini birleştirip Rax'ın planını açığa çıkardı. Bu sırada Mas Amedda ise ev hapsinden kaçtı ve Şansölye Mothma ile Galaktik Ahenk'i imzalayarak İmparatorluk'u teslim etti. Yeni Cumhuriyet zaferini kutlarken Sloane ve diğer sadık İmparatorluk güçleri ise Bilinmeyen Bölgeler'e kaçtı.[18]
Jakku Savaşı'ndan sonra yenilen İmparatorluk kalıntıları da sıkı savaş tazminatları ve galaksinin silahsızlaştırılmasını sağlayan Galaktik Ahenk'i imzaladı. İmparatorluk'un yenilmesiyle Yeni Cumhuriyet ilgisini galaktik düzeni şekillendirmeye ayırdı. Yeni Cumhuriyet hükmü altında galaksi yirmi dokuz yıl boyunca barış içinde yaşadı. Nihayetinde bir grup İmparatorluk sadığı, İmparatorluk uzayından ayrıldı ve Bilinmeyen Bölgeler'de eski İmparatorluk sadıkları tarafından kurulan ve Cumhuriyet'i devirmeyi amaçlayan askeri cunta İlk Düzen'e katıldıktan sonra kendilerini yeniden inşa etti. İlk Düzen, Bilinmeyen Bölgeler'in sağladığı gizlilikle galaksiyi yeniden almak için askeri güçlerini silahlandırdı ve Starkiller Üssü'nü inşa etti ancak bu direkt olarak Galaktik Ahenk'e karşıydı.[17]
YSS 28 itibarıyla Yeni Cumhuriyet daha fazla otonomi isteyen Halkçılar ve daha güçlü bir merkezi hükûmet isteyen Merkezciler arasında yaşanan iç tartışma yüzünden zayıflamıştı. Yeni Cumhuriyet'in finansal regülasyonları empoze etmekte ve galaktik nakliye yollarını devriye etmekte yetersizliği, Rinnrivin Di'nin karteli ve Amaxine savaşçıları gibi suç hiziplerinin ortaya çıkmasına neden oldu. Aslında bunlar İlk Düzen tarafından yeniden silahlanma programı ve Yeni Cumhuriyet'i yıpratmak için yaratılan paravan organizasyonlardı. Yeni Cumhuriyet yönetiminin bu tehditlere karşı önlem almamakta ısrarıyla Prenses Leia Organa, Direniş adlı bir milis gücü kurdu.[65]
İlk Düzen[değiştir | kaynağı değiştir]
- "Bugün Cumhuriyet'in sonu! Düzensizliği ses etmeyen bir rejimin sonu! Tam bu anda buradan çok uzakta bir sistemde Yeni Cumhuriyet gizlice pis Direniş'in hainliğini desteklerken galaksiye yalan söylüyor. İnşa ettiğiniz, üzerinde durduğumuz bu korkutucu makine Senato'ya son verecek! Onların el üstünde tutulan filosuna da! Geriye kalan tüm sistemler İlk Düzen'e diz çökecek! Ve bugünü Cumhuriyet'in son günü olarak hatırlayacağız!"
- ―Armitage Hux
YSS 34 itibarıyla Trans-Hydian Sınırları, Yeni Cumhuriyet ve İlk Düzen arasında bir tampon bölge haline geldi. Düzen ile çatışmaya girmek istemeyen Cumhuriyet, askeriyesine çatışmadan kaçınma emri verdi.[66] Direniş droidi BB-8, hurdacı Rey, eski stormtrooper Finn ve Han Solo'yu; son Jedi Luke Skywalker'a giden bir haritayla kaçmalarını durdurmayı başaramadıktan sonra İlk Düzen, süpersilah Starkiller Üssü'nü Yeni Cumhuriyet başkenti Hosnian Prime'a karşı kullandı.[67] İlk Düzen kara enerjiyi dakikalar içinde alt hiperuzaydan geçirmenin yolunu bulduğu için tüm galaksi Hosnian Felaketi'ne tanık oldu.[68] Direniş ise buna cevap olarak Starkiller Üssü'nü yok etti.[67]
İlk Düzen ve Direniş arasında açık savaşın patlak vermesinden önce acemi Direniş casusu Kazuda Xiono, Dış Halka gezegeni Castilon'da bulunan bir süper tank yakıt deposu olan Colossus'a atandı.[69] Colossus daha sonradan bir askeri tedarik hattı olarak istasyonu sömürmek isteyen İlk Düzen[70] tarafından işgal edildi.[71] Hosnian Felaketi'nden sonra Xiono ve gazi Asi Jarek Yeager bir ayaklanmayı yönetti ve Colossus'u uzaya çıkardı.[72] İlk Düzen buna cevap olarak yakalamak veya yok etmek üzere Colossus için bir av başlattı.[73]
Starkiller Üssü'nün yok edilmesine rağmen Hosnian Felaketi, Yeni Cumhuriyet'i mahvetti. Bunun sonucu olarak Ulu Lider Snoke galaksi üzerinde askeri kontrol sağlamak için lejyonlarını görevlendirdi. Rey birkaç hafta içinde büyük sistemlerin İlk Düzen kontrolü altına gireceğini tahmin etti. İlk Düzen ayrıca Direniş'e karşı bir saldırı düzenleyerek D'Qar'da bulunan üslerini yok etti ve bir hiperuzay takipçisi ile onları uzayda takip etti. İlk Düzen, Direniş'e ağır hasar vermesine rağmen Koramiral Amilyn Holdo'nun Direniş sancak gemisi Raddus'u Ulu Lider Snoke'un sancak gemisi Supremacy'e çarptırmasıyla kendisi de ağır kayıplar aldı. Snoke'un çırağı Kylo Ren tarafından suikaste uğratılmasıyla yeni Ulu Lider Kylo Ren oldu. Ren geriye kalan Direniş üyelerini Crait gezegenine kadar takip etti. Orada Luke Skywalker son duruşunu sergileyerek Direniş ve Rey'e Millennium Falcon ile kaçmak için şans tanıdı.[74] Direniş'in hayatta kalması İlk Düzen'in galaksiyi fethetme savaşında karşısına engel çıkacağı anlamına geliyordu.
İmparator'un dönüşü[değiştir | kaynağı değiştir]
- "Galaksi boyunca insanlar ayaklanıyor. Poe, başardık.
Başardık." - ―Direniş Generalleri Finn ve Poe Dameron
YSS 35 yılında yeniden hayata gelen Darth Sidious, eski kimliği İmparator Palpatine olarak intikam için geldiğini belirtip bir yayın duyurdu. Mustafar'dan elde edilen bir yönbulucuyu kullanan Ulu Lider Kylo Ren; Sith Lordu ve takipçileri, Ebedi Sith[23] adlı bir Sith tarikatçısı organizasyonu[75] ile devasa bir Xyston-sınıfı Yıldız Destroyeri armadası olan Son Düzen'i Bilinmeyen Bölgeler gezegeni Exegol'da buldu. Sidious sonradan Ren'in eski karanlık taraf ustası Snoke'u yarattığını açıkladı ve son Jedi Rey'i öldürdüğü taktirde Ren'e Son Düzen ve İmparator ünvanını önerdi. Sidious buna ek olarak Ren'e Rey'in aslında torunu olduğunu da açıkladı.[75]
General Hux'ın yardımıyla Direniş, Sidious'ın bir armadayla bağımsız gezegenlere saldırmak ve İlk Düzen'i güçlendirmek için geri döndüğünü öğrendi. Rey, Finn, Poe Dameron, Chewbacca, BB-8 ve C-3PO; Exegol'a ulaşmak için bir Sith yönbulucusu elde etmek üzere bir göreve çıktı. İlk Düzen ve Ren Şövalyeleri ile birkaç maceradan sonra Rey, bir yönbulucu buldu ve Kef Bir'de Ren ile yaptığı düello sırasında Sidious'ın torunu olduğunu öğrendi. Annesi General Leia Organa'nın ölümünü hissettikten ve babası Han Solo'nun bir anısını gördükten sonra Kylo Ren, aydınlık tarafa döndü ve Ben Solo kimliğini yeniden kazandı.[75]
İlk Düzen Sadık Generali Enric Pryde'ın sadakatini kazandıktan sonra İmparator, Generali Son Düzen'in gücünü kanıtlamak için Kijimi gezegenini yok eden Yıldız Destroyerlerinden birine gönderdi. Rey'in yardımıyla Generaller Dameron ve Finn, Exegol'da Sith filosuna karşı bir Direniş saldırısını yönetti. Direniş en başta sayıca az olmasına rağmen daha sonradan General Lando Calrissian tarafından yönetilen devasa bir vatandaş filosu tarafından güçlendirildi. Bu sırada Rey ve Ben Solo, Exegol altındaki Sith Hisarı'nda İmparator'u yenmek için güçlerini birleştirdi. İkilinin bir Güç çifti olduğunu fark eden Sidious, yaşam enerjilerini çekti ve yörüngedeki Direniş filosuna Güç yıldırımı ile saldırdı. Rey önceden yaşamış Jedi'ların yardımıyla İmparator'u yenmeyi ve öldürmeyi başardı. Rey aldığı yaralara yenik düştü ancak yaşam gücünü ona aktaran Ben Solo tarafından hayata döndürüldü.[75]
Exegol'da Sidious'ın yenilmesinden sonra Bespin Endor ve Jakku gibi gezegenler İlk Düzen'e karşı ayaklanırken, Direniş ve galaksi ise zaferi kutladı.[75]
Sahne arkası[değiştir | kaynağı değiştir]
Galaksi ilk olarak 1977 filmi Star Wars: Bölüm IV Yeni Bir Umut'te ortaya çıktı.[9] Star Wars Legends devamlılığında galaksinin 3.2 milyar yaşanabilir yıldız sistemine sahip olduğu belirtilmişti[76] ancak canon kitap Star Wars: The Visual Encyclopedia ise 3.2 milyon olduğunu belirtmişti.[1][77] Bu istatistik kitabın daha sonraki basımlarında düzeltilerek yeniden 3.2 milyar haline getirildi.[1]
