Jedi Düzeni

Bu makale Büyük Jedi Tasfiyesi'nden önceki Jedi Düzeni ile ilgili. Yeni Jedi Düzeni makalesini arıyor olabilirsiniz.

Gördüğünüz versiyon sayfanın tamamlanmış hâli değil veya gereğinden kısa. Eğer bu şablon uzun süredir sayfadaysa veya sayfanın genişletilmesini istiyorsanız tartışma sayfasına not bırakınız.

"Binlerce yıl boyunca Jedi Şövalyeleri, Eski Cumhuriyet'te barış ve adaletin muhafızlarıydı. Karanlık zamanlardan önce. İmparatorluk'tan önce."

―Obi-Wan Kenobi^[13]

Daha sonra Eski Jedi Düzeni olarak bilinen ve Jedi Şövalyelerinin Kutsal Düzeni olarak da anılan Jedi Düzeni, Güç'e, özellikle de aydınlık tarafa olan inanç ve riayetiyle birleşmiş eski bir manastır barış koruma örgütüydü. Jedi'lar Galaktik Cumhuriyet'te barış ve adaletin koruyucularıydı ve güçleri için Güç'e dayanan çeşitli gruplar arasında belki de en iyi bilineniydiler. Jedi Konseyi tarafından yönetilen Düzen, birçok sınavla karşı karşıya kalmasına rağmen bin yıl boyunca büyüdü. Çoğu zaman bu tehditler Güç'ün karanlık tarafını kullanan Güç'e duyarlılarının en önde gelen grubu olan Sith'ler tarafından tasarlandı.

Birkaç Büyük Bölünme sırasında çok sayıda Jedi, Güç'ün nasıl kullanılması gerektiğine inandıkları konusundaki farklılıklar nedeniyle orijinal Düzen'den ayrıldı. Ortodoks Jedi'lar ve ayrılanlar tarafından varılan çeşitli çıkmazlar Yüz Yıllık Karanlık da dâhil olmak üzere çeşitli savaşlara yol açmış, ardından ayrılanlar sürgüne gönderilerek Sith İmparatorluğu'nu kurdular. Sith'ler sonunda Cumhuriyet tarafından bulundu ve onların keşfi Büyük Hiperuzay Savaşı'na ve Coruscant'ın Sith'ler tarafından işgal edilmesine yol açtı. Coruscant'taki Jedi'lar, Jedi Muhafız Anavus Svag ve Jedi Ustası Memit Nadill önderliğinde, gezegeni başarıyla savundular ve Sith'leri yendiler. Ancak Sith'ler tekrar tekrar Jedi Düzeni'nin saflarından yeniden doğacak ve daha pek çok savaş yaşanacaktı. Buna ek olarak, kadim Sith İmparatorluğu Jedi'ların inandığı kadar tamamen yok olmamıştı ve sonraki bin yıl boyunca yeniden şekillenip büyüdü.

Bin yıl sonra, Büyük Sith Savaşı'ndan sonra, Sith İmparatorluğu Mandalorları kandırarak Cumhuriyet'e saldırttı. Jedi Konseyi, Düzen üyelerinin bir sonraki savaşa katılmasını yasakladı, ancak iki Jedi; Revan ve Alek, akranlarının çoğunun desteğini topladı ve Cumhuriyet'in yanında savaşa girdi. Uzun ve kanlı bir çatışmadan sonra galip gelen Revan ve onu takip eden Jedi'lar savaşın son muharebesinden sonra ortadan kayboldular. Geri döndüklerinde karanlık tarafa geçmişlerdi ve bunu takip eden savaş sırasında Jedi Düzeni'nin çoğu ya yok edildi ya da Revan'ın öğretileri tarafından baştan çıkarıldı. Sonrasında Düzen'in sayısı yüz Jedi'dan daha az kaldı. Bunun ışığında, Jedi Konseyi'nin kalan üyeleri Düzen'i resmen dağıttı. Kısa bir süre sonra kalan Jedi'ların neredeyse tamamı Katar'da toplandıklarında Darth Nihilus tarafından yok edildi. Ancak, sürgündeki Jedi Şövalyesi Meetra Surik, Darth Nihilus, Sion ve Traya'dan oluşan Sith Üçler Erki'ni yendi ve Kayıp Jedi'ların yardımıyla Düzen'i yeniden kurdu.

Jedi İç Savaşı'ndan yaklaşık üç yüz yıl sonra, kadim Sith İmparatorluğu galaksinin kontrolü için Jedi'lara ve Cumhuriyet'e doğrudan meydan okuyacak kadar güçlenmişti. Sith İmparatorluğu'nun ilk saldırısında Cumhuriyet topraklarının yarısından fazlası Sith'lerin eline geçti, ancak Cumhuriyet Sith'lerin Orta Halka'daki ilerleyişini kontrol altına almayı başardı. Bir süre sonra Sith İmparatorluğu, Cumhuriyet tarafından kabul edilen bir ateşkes önerdi. Ancak Sith'ler savaştaki durgunluğu Coruscant'a sürpriz bir saldırı başlatmak için kullandılar. Cumhuriyet'in başkentinin ele geçirilmesi Sith'lerin Cumhuriyet'ten pek çok ödün vermesini sağladı ve bunun sonucunda yapılan Coruscant Antlaşması büyük ölçüde İmparatorluk'un lehine oldu. Bu, yaklaşık on iki yıl süren Soğuk Savaş'ı başlattı. Daha sonra çatışma yeniden başladı ve sonunda Cumhuriyet galip geldi.

Yüzyıllar sonra, galaksi yine Cumhuriyet ve Sith'ler arasındaki bir savaşın içinde kaldı. Lord Hoth önderliğindeki Jedi'lar yeniden toparlanmayı ve sonunda Ruusan gezegenine çekilen Sith'leri geri püskürtmeyi başardılar. Ruusan'daki yedi uzun savaştan sonra, Sith'ler yenildi ve yok oldukları varsayıldı. İçlerinden biri hayatta kalmayı ve Sith Düzeni'ni yeniden organize etmeyi başardı. Darth Bane ve onun izinden giden Sith Lordları gizli kalmış olsalar da sabırlıydılar. Bin yıl sonra, intikamlarını almaya kararlı bir şekilde ortaya çıktılar.

Ayrılıkçı bir krizin zirvesinde, Cumhuriyet ikiye bölündü ve bir savaş bir kez daha galaksiyi yuttu. Klon Savaşları sırasında, Cumhuriyet'in orduları bir kez daha Jedi'lar tarafından yönetildi. Savaşın ilk muharebesi sırasında, Usta Yoda ve bir klon ordusu onlara yardıma gelmeden önce yaklaşık iki yüz Jedi öldü. Yaklaşık üç yıl sonra, savaşın gidişatı Cumhuriyet'in lehine değişti ve Jedi'lar ve Cumhuriyet için tam zafer görünürdeydi. Ancak savaşın kendisi, aslında bir Sith Ustası olan Cumhuriyet'in Yüce Şansölyesi Palpatine tarafından düzenlenen Sith Büyük Planı'nın sondan bir önceki hamlesiydi. Jedi'lar sonunda gerçeği öğrendiler ama planın uygulanmasını durduramadılar; Palpatine Anakin Skywalker'ı karanlık tarafa döndürdü ve Büyük Jedi Tasfiyesi'ni başlattı. Düzen, Sith'ler tarafından neredeyse yok edildi ve neredeyse tüm varlığı boyunca hizmet ettikleri Cumhuriyet tarafından ihanete uğradı. Sadece birkaçı hayatta kalabildi. Ancak Skywalker, oğlu Jedi Şövalyesi Luke Skywalker'ın dolaylı yardımıyla, sonunda Sith'i yendi ve Luke Yeni Cumhuriyet döneminde Yeni Jedi Düzeni'ni kurdu.

Sahne arkası[değiştir | kaynağı değiştir]

Jedi Düzeni ilk defa Galaktik İmparator'un muhafızının kaba taslağında ortaya çıktı.^[14] İkinci taslakta Republica Galactica ile bağlandırıldılar.^[15] Daha sonra 1977'de arka plan bilgisi üretirken George Lucas, Jedi Düzeni'nin Tasfiye'den önce "birkaç yüz bin" kişi gücünde olduğunu belirtti.^[16]

"Jedi" kelimesi için Lucas, Japon tarihinin Edo Dönemi'nde samuraylar hâlâ etkinkenki drama setlerine verilen isim olan Japonca terim Jidaigeki'den esinlendi.^[17]